T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
KIRKLARELİ / VİZE - Arife Bekir Uğurlu İlkokulu

Türk'ün Aristoteles'i, 'dünyanın ikinci öğretmeni': FARABİ 'yi tanıyalım...

'İslam'ın Altın Çağı' olarak adlandırılan dönemde yaşamış ünlü filozof ve bilim insanı Farabi, Batı'da Alpharabius adıyla biliniyor. Aynı zamanda gökbilimci, mantıkçı ve müzisyen de olan Farabi, yorumları ve incelemeleri sayesinde Orta Çağ'ın en önemli aydınları arasında yer alıyor.

"İlk Muallim (öğretmen)" Aristoteles'den sonra, "İkinci Muallim" unvanıyla tanınmış; felsefe ve düşünce tarihinde bu unvanla anılmıştır.

Farabi 873(H.259) senesinde Türkistan'ın Farab şehrinde doğdu. İlk tahsilini Farab'da gördü. Arapça, Farsça, Grekçe ve Latince'yi çok iyi öğrenerek, Aristo ve Eflatun'un eserlerini defalarca okudu. Ebu Bekr Serrac'dan gramer ve mantık okudu. Daha sonra kendini tamamen felsefeye verdi ve Yuhanna bin Haylan'la birlikte çalıştı. Vaktini felsefi düşüncelerini kaleme almakla geçirdi. Kitaplarını Arapça yazdı.

Bir musiki üstadıydı. Kanun adındaki çalığı aletini o buldu. Ayrıca rübab denilen çağlıyı da o geliştirip, bu günkü şekle soktu. Birçok bestesi vardır. Matematikle de uğraştı. Farabi, ilimleri sınıflandırdı. Ona gelinceye kadar ilimler trivium(üçüzlü) ve huatrivium(dördüzlü) diye iki kısımda toplanıyordu.

Nahiv, mantık, beyan üçüzlü ilimlere; matematik, geometri, musiki ve astronomi ise dördüzlü ilimler kısmına dahildi. Farabi ise, ilimleri; fizik, matematik ve metafizik ilimler diye üçe ayırdı. Onun bu metodu, Avrupalı bilginler tarafından ancak on üçüncü asırda kabul edildi. Hava titreşimlerinden ibaret olan ses olayının ilk mantıki izahını Farabi yaptı. O, titreşimlerin dalga uzunluğuna göre azalıp çoğaldığını, deneyler yaparak tespit etti. Bu keşfiyle musiki aletlerinin yapımında gerekli olan kaideleri de buldu.

Aynı zamanda tıp alanında çalışmalar yapan Farabi, bu konuda çeşitli ilaçlarla ilgili eser yazdı. Aristo'dan sonra gelen bir felsefeci olarak kabul edildi. Eskiyi yeni felsefeye ustalıkla aktardı. Montesgieu, Spinoza gibi batılı filozoflar, Farabi'nin eserlerinin tesirinde kaldılar.

Farabi'nin eserleri Aristo düşüncesinin yeniden anlaşılmasında merkezi bir öneme sahip olmuş, arkadan gelen felsefi zenginliğe ilk açılımı yapmıştır. İbn-i Rüşd ve Endülüslü filozoflar Farabi'yi mantık, psikoloji ve siyaset konularında önemli bir otorite olarak görürler.

Paylaş Facebook  Paylaş twitter  Paylaş google  Paylaş linkedin
Yayın: 24.11.2020 - Güncelleme: 25.11.2020 09:08 - Görüntülenme: 8304
  Beğen | 16  kişi beğendi